पर्सा – कृषिप्रधान देश भएकोले पनि सरकारले असार १५ लाई धान दिवसको रूपमा आज बिभिन्न कार्यक्रम गरि मनाइएकोे छ । किसानले धान रोपाइँ सुरु भइसक्दा पनि रासायनिक मल पाउन सकेका छैनन्। बालीनाली लगाउने बेलामा पनि मल नपाउँदा बाली लगाउने कि नलगाउने भन्ने अन्योलमा छन् किसानहरु ।
यता पर्सा जिल्लामा खुसीका साथ आज असार १५ लाई धान दिवस मनाइरहेका मनाइएको छ । पर्साका विभिन्न पाटीका नेता कार्यकर्ताहरुलेले धान दिवसमा खेतमा गएर फोटो खिचाउने काम , रमाईलो गर्ने र किसानहरुलाई आफ्नो नाटक प्रर्दशन गर्ने आदी रुपमा मनाएका छन् । जिल्लामा रासायनिक मलको अभाव हुदाँपनि नेताहरु ध्यान नदिएको किसानहरु गुनासो गरेका छन् । मल नभई नहुने अवस्था रहेको किसानहरु बताउँछन् । किसानले बिउ तयार भइसके पनि रासायनिक मल नहुँदा रोपाइँ सुरु गर्न सकेका छैनन् । ‘रोपाइँ गर्ने बेला भइसक्यो तर मल पाएको छैन’, पर्सागढीका ३ का किसान रामप्रसाद चौधरी भन्छन्, ‘मल बिना कसरी रोपाइँ सुरु गर्ने ?’
पर्सागढीका ३ का अर्को किसान बिन्देस थारु भन्छन, ‘सरकारले सधैं कृषिलाई औद्योगिकीकरणतिर लैजाने बताउँछन् तर किसान मल र सिँचाइको समस्यामा अल्झिन बाध्य छन् । किसानले वर्षैपिच्छे मल अभाव झेल्नुपरे पनि अहिलेसम्म सरकारका जिम्मेवार पदमा रहेकाहरुले दीर्घकालीन समाधान खोजेका छैनन् । सरकार फेरियो, मन्त्री फेरिए तर मलको कथा अहिले पनि उस्तै छ । अब रोपाइँ कसरी गर्ने भन्ने चिन्ताले सताएको बताउँछन् ।’
यस वर्ष मनसुन ढिलो सक्रिय भएका कारण असार १५ गते हुँदा पनि अधिकांश ठाउँमा रोपाइँ सुरु भएको छैन । असारको मध्यसम्म २० प्रतिशत मात्रै रोपाइँ भएको कृषि ज्ञान केन्द्रका पर्साले जनाएको छ । समयमै पानी नपर्दा र मल अभाव भएकाले यस वर्ष अहिलेसम्म २० प्रतिशत मात्रै रोपाइँ सकिएको हो ।
गत वर्ष असार १५ गतेसम्म जिल्लामा करिब ३५/४० प्रतिशत रोपाइँ भइसकेको थियो । तर यो बर्ष सिंचाइ र मलको अभावका कारण रोपाइँ हुन सकेको छैनन् । ‘यो वर्ष मनसुन समयमै सक्रिय नुहँदा रोपाइँ ढिला भयो’, कृषि ज्ञान केन्द्रका वागवानी अधिकृत श्याम किशोर प्रसाद कुमीले भने, ‘पानी नपर्दा कतिपय ठाउँहरुमा किसानले अहिलेसम्म धानको ब्याड राख्न सकेका छैनन् । नदी किनार क्षेत्रमा बाहेक अधिकांश ठाउँमा रोपाइँ सुरु भएको छैन ।’
जिल्लामा रोपाइँ हुने क्षेत्रफलका आधारमा वार्षिक करिब ६० हजार मेट्रिक टन मल आवश्यक पर्ने कृषि ज्ञान केन्द्रले जनाएको छ । धान बालीका लागि कम्तिमा ३० हजार मेट्रिकटन मल चाहिने उक्त कार्यालयले जनाएको छ । तर, धान रोपाइँकै समयमा जिल्लामा मल अभाव छ ।
जिल्ला सदरमुकाममै रहेपनि यस विद्यालयमा पछिल्लो तीन शैक्षिक सत्रदेखि एक जना पनि विद्यार्थी भर्ना भएका छैनन् । विद्यालयका प्रधानाध्यापक श्यामकुमार यादवले अभिभावकहरुले नै विद्यार्थी नदिएपछि आफूहरु कामविहिन भएको भएको बताउनुहुन्छ ।
पर्साका मीटरब्याजी पीडितहरु भोली बुधबार पत्रकार सम्मेलन गर्ने लागेका छन । सरकारले भदौ ५ गतेभित्र उजुरी दिन भनेको थियो । तर कतिपय मीटरब्याजी पीडितहरुलाई उजुरी दिएका छैन् । ग्रामिन क्षेत्रमा सुचनाको कमिले उजुरी दिनबाट बन्चित भएका छन् । अहिले दिनहुँ उजुरी जिल्ला प्रशासन कार्यालय पुग्ने गरेका छन् । पर्सामा मीटरब्याजीविरुद्ध ८२ ओटा उजुरी परेको छ ।
गृहमन्त्रीले दिएको जानकारीअनुसार सबैभन्दा बढी मधेस प्रदेशबाट अहिलेसम्म १ हजार ३ सय ३० उजुरी परेको छ । कुल उजुरीको करिब ६८ प्रतिशत मधेस प्रदेशबाटै आएको छ । त्यस्तै लुम्बिनी प्रदेशबाट २११ उजुरी परेको छ । त्यसैगरी वाग्मतीबाट २०२, प्रदेश १ बाट ९२, सुदूरपश्चिमबाट ४५, गण्डकीबाट ३५ र कर्णालीबाट २२ वटा उजुरी परेको गृहमन्त्री खाँणले जानकारी दिए ।
‘मतदातालाई प्रभावित पार्ने एवम् निर्वाचनको स्वच्छता र निष्पक्षतामा प्रभाव पार्ने निर्वाचन पूर्वाधार विकास कार्यक्रम वा पूर्वाधार विकास कार्यक्रम वा सोही प्रकृतिका योजना र बजेटमा नतोकिएका कुनै पनि नयाँ आयोजना तथा कार्यक्रम सञ्चालन तथा कार्यान्वयन नगर्न नगराउन नेपाल सरकार, सात वटै प्रदेश सरकार र ७५३ वटै स्थानीय तहहरूलाई आयोगले निर्देशन दिएको छ’ आयोगद्वारा जारी विज्ञप्तिमा भनिएको छ ।
प्रतिक्रिया दिनुहोस्